Uztapide eta Lazkao Txiki Aizarnan.
Behean irakur litekeen bertso sorta hau, aspaldi xamarrekoa da, eta Aizarnarrei kantatuak direnez ezin utzi hemen aipatu gabe. Bertso kontuetan aditua den Xabier Unanueren eskutik lortu ditut berauek, egoki idatziak eta irakurtzeko zailtasunik gabe. Nik kopiatu ondoren, argitaratu besterik ez dut egiten.
Xabierrek badaki honelako idatzi zaharrak gustuko ditudala Web honetan azaltzeko, beraz eskerrak eman behar Aizarnari egiten dion ekarpen honen gaitik.
Aizarnako plazan egin zuten saio honetako kantariak, Uztapide eta Lazkao Txiki dira. Ezin ziurtatu baina seguru Martiņeneko edo kontzejuko balkoitik kantatuko zituztela, beste saio asko egiten ziren bezala.
Jesus Gaztaņaga apaiz jaunari zor dizkiogu berauek, berak jaso zituen kasete batean, eta tresnari zinta amaitu edo akatsen batengatik hiru bertso falta dira saio honetan.
Bertso hauek, 1963 / 06 / 23an kantatu zituzten, Luistarren egunean eta Aizarnako plazan. Zalea bazara irakurri eta gozatu beraiei entzuten ari bazinen bezala.
Jon Egiguren
===========================================================
Uztapide.
Lanean asi bearko degu
bagerade itzekoak,
ta gu gerade morroi jatorrak
oi diraden antzekoak,
emen diote iya garayak
dirala asitzekoak,
galdetutzen det nola zeraten
Aizarnar biotzekoak,
------------------
Lazkao Txiki
Nere barrenak sentitutzen du
goi arnasaren epela,
anai Luistar bat beste lagunak
inguratzean onera,
pozaren pozez kantura nator
txori oi dan bezela,
ongi etorri eta egun on
Jaungoikoak dizutela,
--------------------
Uztapide
Atzo egin nuen Oyartzundikan
alde onetara abira,
Azpeitiatik buelta emanda
etorri bear zan tokira,
Euskalerrian toki ederrak
asko ikusitzen dira,
baņa txorien gisa ni ere
gustora neure tokira,
---------------------
Lazkao Txiki
Gain maite ontan irauten bai du
goi-arnasaren indarrak,
gazteak ere zintzoak datoz
onak omen dira zarrak,
jakin dedanez elizkizunez
emen ez dira zabarrak,
gaur festa antolatzen diguten
biotzeko Luistarrak,
--------------------
Uztapide
Aurreko aldian San Engrazia
beste aldian Ertxina,
bi mendi oyek ezagutuak
nola nituen antziņa,
nayago nuke, Aizarna, zutik
luzaro egongo baziņa,
-------------------
Lazkao Txiki
Zorioneko gain polit ontan
nork ez luke artuko poz?,
ni orregatik, len entzun-eta
gaurkoan eldu naiz gogoz,
izanez ere landare fiņak
erri onetan badatoz,
zeruak ere gertuagoan
dagola diruri askoz,
----------------------
Uztapide
Lazkaok ere altura badu
baņan Aizarnak geyago,
nik pentsatzen dut zuk emen bizi
ote zenduken naiago,
penik aundiņa dezu onera
ez etortzia lenago,
zerua ere nola daguan
emendikan alderago.
------------------
Lazkao Txiki
Ibilli gabe ezeren berri
ez da jakiten bizitzan,
arrazoi dezu ta pena daukat
inoiz ez naizela izan,
ta lenenguan artutzen naute
beren anai baten gisan,
orrelakua zela jakiņik
lenago elduko nitzan.
-------------------
Uztapide
Zuk badakizu Euskalerriak
nun-nai daukala atsegin,
orregatikan amaika gauza
gaur bai litezke itzegin,
lenago onuntza etorri-ezak
orain ematen dizu miņ,
Aizarna ikusi artian onek
mundua zer zan etzekiņ.
-----------------------
Lazkao Txiki
Gaurtik aurrera nik egingo det
makiņa bat ametseta,
sinista zazu nere gogua
juango dala aseta,
Aizarnaz ez da beņe aztuko
oso atsegiņ zait-eta,
tontor batian daukagu baņa
lore politez beteta.
-----------------------
Uztapide
Ikusitzen du nola daguen
lore politez betia,
zer ote da lore eder baten
bizi izatia?
emen Aizarnan egon liteke
zuk nai zinduzken maitia,
Aizarna ere gustatzen zaizu
bertan gelditu zaitia.
------------------------
(Emen iru bertso galdu ziran tresnaren erruz. Onela jarraitzen du). --------------------------
Uztapide
Berriz erantzun nai banukere
eman didazu aukera,
gaur arte Luistar izan zera ta
ortik nai dezu atera,
len esan dezun lore oyekin
ongi konpontzen bazera,
ukatu igual eingo dezu zuk
Luis Santuaren bandera.
----------------------
Kazkao Txiki
Ai, Uztapide, pentsatu zazu
zer datorkidan gogora:
iya pasatzen ez al naiz ari
ni udaberriko lora?
San Luisentzako zartu naiz eta
urtiak dijoaz gora,
alakon baten joan nai nuke
San Franziskoren ondora,
---------------------------
Uztapide
Mundu onetan etortzen dira
zerbait pentsatu biarrak,
denbora joan da gastatzen dira
bai, gorputzeko indarrak,
poz aundirikan ez du izaten
zartuta gizon bakarrak,
bi santutatik bat aukeratu,
biake ez dira txarrak.
----------------------
Lazkao Txiki
Bi santu oyek maitatutzia
da nere gogo zabala,
ori betetzen beti izan naiz
zintzoa eta leyala,
baņa batengan joan biar det
iņoiz iņundik al dala,
pentsatzen nago San Luis
nerekin aspertu dala.
---------------------
Uzt. :Puntua jarrita bota biņa edo iruna.
Laz. :azkar egin dezagun ein bear deguna.
Uzt. :oso lan luzia ez da agintzen diguna.
Laz. :eskerrak daukagula sendo osasuna.
------------------------
Laz. :Berriro ontan segi dezagun orduan.
Uzt. :al bada segituko degu urte morduan.
Laz.: zer da Euskalerria ixildutakoan?.
Uzt.: ain mutu egoteko ez dakit zer duan.
-----------------------
Uzt. :Indartu Euskalerriya ta indartu euskera.
Laz.: gu alegingo gera bai, sano bagera.
Uzt.: Propiyo orretarako etorriyak gera
Laz. :Ikasi ba zer egin emendik aurrera.
------------------------
Laz. :Zarrak bezala saya zaitezte gaztiak.
Uzt. :ez dauzkate Aizarnan olako ustiak.
Laz. :aurrari erakutsi senar-emaztiak.
Uzt. :asi dirade erderaz batzuk ez bestiak.
-----------------------
Uzt. :Mendiyetan erdera indartzen ari da.
Laz. Euskalerriyarentzat galera ori da.
Uzt. :baņan oraindik ere basotan bizi da.
Laz. zenbait kaletan berriz gaizki ikasi da.
--------------------------
Laz. :Aizarnan ez daukagu orrelakorikan.
Uzt. :ez dedilla izan iņoiz okerragorikan.
Laz. :emen erderaz ez det entzun jenderikan.
Uzt. :gaizki erakusteko ez det asmorikan.
-----------------------
Uzt. :Bukatu bear degu guk goiz partekua
Laz. :triste aritutzeko ez al da naikoa?
Uzt. :ezta oso gaizki joan orain artekua.
Laz. :gero izango alda sayo obegua.
----------------------
Laz. :Atzo burua ustu oraindik ez bete.
Uzt. :orrek importantzirik ez daduka bate.
Laz. :jendian pozarentzat bada naiko kalte.
Uzt. :goizeko aski da ta arratsaldera arte. .
.
.